Özgeçmiş nasıl hazırlanmalı ?

İş aramaya başlamadan önce özgeçmişinizi mümkün olduğunca sade ve etkili yazmanız gerekiyor. Detaylara girmeden önce özgeçmiş anlamına gelen İngilizce “resume” ve “cv” kelimelerinin farkına değinmek istiyorum. 

• CV: Akademik bir pozisyona başvuracaksınız detaylı bir özgeçmiş hazırlamanız faydanıza olacaktır. Örneğin, yaptığınız akademik yayınları, katıldığınız konferansları, aldığınız sertifikaları, yaptığınız asistanlıkları yazabilirsiniz. Bu tarzda hazırlanan özgeçmişe “cv” deniyor. 
• Resume: Daha kısadır ve şirketlere başvurularda kullanılır. Yeni mezunlar için mümkünse bir sayfa olarak hazırlanmalıdır. İş başvurularında özgeçmişin asıl amacı dikkat çekip bir sonraki aşama olan telefon görüşmesine geçmektir.

Başarı Odaklı
Dikkat edilmesi gereken ilk nokta özgeçmişin başarı odaklı olmasıdır.  Uzun uzun ne yaptığınızı anlatmak yerine, mümkünse “bu projeyle verimliliği yüzde 3 arttırdım”, “cirosu 5 milyon dolar olan projeyi yönettim”, “takipçi sayısını 2 katına çıkardım” gibi başarıyı doğrudan ifade eden cümleler kullanırsanız daha etkileyici olabilirsiniz. Diyelim ki Barcelona futbol takımında 2 golcü futbolcu var. Birisi sezonda 30 gol atarken, diğeri 5 gol atmış. Ikisi de sadece Barcelona'da futbolcu olduğunu yazarsa aradaki farkı anlayamayız. Başarıyı ifade eden gol sayısı yazıldığında ise aradaki fark ortaya çıkıyor. 

Genel olarak yapılan hatalardan birisi de fazla yazıyla az şeyin anlatılmasıdır. Amacınız yaptığınız her şeyi anlatmak değil, kendinizi ana hatlarıyla anlatıp dikkat çekmek olmalıdır. Örneğin, siz star bir mühendisseniz, özgeçmişinize bir kaç saniye bakıldığında bunun anlaşılabilmesi gerekiyor.

Doğru Kelimeler
Büyük şirketlerin insan kaynakları her yıl milyonlarca başvuru alıyor. Bu kadar kişi arasından dikkat çekebilmek için öncelikle doğru kelimelerin özgeçmişinizde olması gerekiyor. Böylece kelime bazlı aramalarda ön plana çıkabilirsiniz. Örneğin, veri analizi konusunda çalışan birisiyseniz özgeçmişinizde bu alanla ilgili terimler (R, python, vs.) olmalıdır. Ancak bu teknolojileri veya programları kullanmadıysanız kesinlikle yazmayın. Yeni şeyler öğrenip daha güçlü bir profile sahip olmak istiyorsanız, işverenler tarafından en çok aranan özelliklere bakıp o alanlarda kendinizi geliştirmeyi de deneyebilirsiniz. 20-30 yıl önce dünya devi olan pek çok firma yeniliklere ayak uyduramadığı için bugün eski şaşalı günlerinden çok uzaktadır. Şirketler gibi çalışanların da hızla değişen dünyaya ayak uydurup kendi geliştirmesi onları her dönem aranan eleman yapabilir.

Özet
Özgeçmiş mümkün olduğunca kolay okunabilir olmalıdır. İnsan kaynakları uzmanlarının her başvuruya sadece bir kac saniye bakabildiği bazı araştırmalarda dile getirildi. En tepeye “özet” başlığı altında kısa bir bölüm ekleyip, hangi alanda çalıştığınızdan ve bir kaç çarpıcı başarınızdan bahsedebilirsiniz. Günümüzde tükettigimiz içeriklerin büyük kısmı "top-down" tekniğiyle sunulur. 

• Bir haber okurken önce başlık ve özetini okuruz 
• Bir film izlemeden önce ön izlemesine bakarız

Özgeçmiş de böyledir. Kısa bir özetle okumayı kolaylaştırmanız gerekiyor. Puntoların okunabilir olması, yazının çok sıkışık olmaması, bölümler arasında çizgiler olması okunabilirliği arttıran diğer unsurlardır. Hangi puntonun daha okunabilir olduğuyla ilgili internette araştırmalar bulabilirsiniz. Herkesin kullandığı taslaklardan ziyade kendinize ait bir taslak oluşturmanız özgeçmişinizi daha dikkat çekici yapabilir. Taslakta bir tutarsızlık olmamalıdır. Örneğin, bölümler arasındaki boşluklar tutarlı olmalıdır.

Özgeçmişte fotoğraf, yaş, cinsiyet gibi bilgiler olmalı mı olmamalı mı sorusunun cevabı ülkeden ülkeye göre değişmektedir. Örneğin Amerika’da bu tarz bilgiler adaylara ayrımcılık yapılabilir kaygısıyla genelde yazılmamaktadır. Türkiye'de işe bu bilgiler özgeçmişlerin olmazsa olmazıdır.